کیست پستان؛ انواع، علائم و روش درمان

کیست پستان توده‌ای خوش‌خیم و غیرسرطانی است که در بسیاری از زنان به وجود می‌آید. این کیست‌ها معمولاً ساده و بی‌خطرند، اما در برخی موارد می‌توانند درد و ناراحتی ایجاد کنند. بسیاری از زنان هنگامی که توده‌ای در پستان خود می‌یابند، نگران سرطان می‌شوند، در حالی که کیست‌ های پستان به طور کلی با سرطان ارتباطی ندارند.

آگاهی از ماهیت این کیست‌ها می‌تواند به انتخاب بهترین راه درمان کمک کند. در این مطلب تمامی اطلاعات مربوط به کیست سینه، علائم، علت و نحوه درمان آن را بررسی می‌کنیم.

کیست پستان چیست؟

افراد زیادی هستند که برای درمان سرطان سینه به پزشک مراجعه می‌کنند، اما تنها درگیر کیست پستان هستند. کیست‌ها، به شکل حباب های پر شده از مایع هستند که در میان بافت سینه ایجاد شده‌اند. به بیانی دیگر، می‌توانیم آنها را شبیه تاول هایی که روی سطح پوست بوجود می‌آیند در نظر بگیریم.

کیست های پستان، توده های خوش خیم پستان و غیر سرطانی هستند. احتمال بروز آنها معمولا در بازه سنی 35 تا 50 سالگی زنان بیشتر است؛ اما به هر حال، همیشه امکان پیدا شدن آنها وجود دارد. علاوه بر این، زنانی که از درمان جایگزینی هورمون استفاده می‌کنند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

علت ایجاد کیست پستان

برای درک چگونگی تشکیل کیست‌ های پستان، ابتدا باید آناتومی سینه را بشناسیم. سینه‌ها از غدد تولید شیر (لوبول) و مجاری شیر که آن را به نوک سینه منتقل می‌کنند، تشکیل شده‌اند. وقتی مایعات در این غدد جمع می‌شوند، کیست پستان شکل می‌گیرد. این تغییرات معمولاً ناشی از رشد بیش از حد غدد و بافت همبند است که منجر به تجمع مایع در مجاری پستان و تشکیل کیست می‌شود.

کیست‌های سینه بیشتر با افزایش سن و تغییرات هورمونی، به ویژه هورمون استروژن، مرتبط هستند. این کیست‌ها معمولاً پس از یائسگی، که سطح استروژن کاهش می‌یابد، خود به خود برطرف می‌شوند. اما در زنانی که تحت درمان جایگزینی هورمون (HRT) قرار دارند، ممکن است کیست‌ها همچنان ایجاد شوند. سایر عواملی که می‌توانند در بروز کیست پستان مؤثر باشند، شامل بلوغ زودرس و مشکلات هورمونی مانند نازایی هستند.

علائم کیست پستان چیست؟

آگاهی از علائم كيست سينه برای هر زنی ضروری است تا بتواند تغییرات بدنی خود را شناسایی کرده و در صورت بروز نشانه‌های نگران‌کننده، سریع‌تر اقدام کند. کیست‌های سینه توده‌های پر از مایعی هستند که در اندازه‌های مختلف و به شکل خوشه‌ای ایجاد می‌شوند. این توده‌ها می‌توانند کوچک و بدون احساس باشند، یا به اندازه‌ای بزرگ شوند که موجب ناراحتی فرد شوند. کیست‌ها ممکن است در هر دو پستان ایجاد شوند.

علائم شایع کیست سینه شامل موارد زیر است:

• وجود توده‌ای نرم، گرد یا بیضی که به راحتی در سینه حرکت می‌کند و لبه‌های صاف و گرد آن معمولاً نشان‌دهنده خوش‌خیم بودن آن است.
• ترشحات شفاف یا رنگی از نوک پستان، که ممکن است زرد یا قهوه‌ای تیره باشند.
• احساس درد یا حساسیت در قسمتی از سینه که توده وجود دارد.
• بزرگ‌تر یا دردناک‌تر شدن توده در روزهای قبل از قاعدگی.
• کوچک شدن توده و از بین رفتن علائم پس از دوره قاعدگی.

تشخیص علائم کیست سینه می‌تواند کمک کند تا شما از ماهیت توده‌ها آگاه شوید. مهم است بدانید که داشتن کیست سینه به معنای ابتلا به سرطان نیست و حتی ممکن است باعث دشواری در تشخیص توده‌های سرطانی شود. همچنین، آشنایی با تغییرات طبیعی سینه‌ها در طول چرخه قاعدگی کمک می‌کند تا شما بتوانید به موقع متوجه تغییرات شوید و نسبت به آن‌ها هوشیار باشید.

فیبرو آدنوم چیست؟

انواع کیست پستان

کیست‌های مختلفی در بدن انسان ایجاد می‌شود که منشأ، علائم و درمان متفاوتی دارند از جمله: توده‌های عفونی، نکروز چربی، کیست‌های ساده، کیست کمپلکس و.. در ادامه درباره  برخی از این کیست‌ها و علائم آن توضیحاتی داده خواهد شد.

1. کیست ساده سینه

این کیست بی خطر بوده و نشانه و عامل سرطان پستان نیست، همانطور که گفته شد کیست ساده علت یک بیماری نیست و همینطور تعداد آن نشانه ی میزان شدت و گسترش بیماری نخواهد بود.

این نوع کیست نیاز به تکرار سونوگرافی و یا پیگیری و حتی دارو ندارد و در صورتی که کیست بزرگ، دردناک و اذیت کننده باشد نیاز است تخلیه شود.

2. کیست کمپلکس یا کمپلیکه پستان

در مقابل کیست‌های ساده سینه، کیست‌های جدی‌تری نیز وجود دارند که به اصطلاح بدخیم شناخته می‌شوند؛ این کیست‌ها برخلاف کیست‌های ساده، نیاز به  اقدامات بیشتری از جمله نمونه‌برداری، دارودرمانی و مواردی از این دست دارند. کیست‌های کمپلکس و کمپلیکه دو اصطلاح رایج میان پزشکان متخصص در حوزه بیماری‌های پستان و نیز متخصصین رادیولوژی است که با استفاده از آن‌ها، این نوع کیست‌ها را از کیست‌های ساده جدا می‌کنند.

این نوع از کیست‌ها دیواره ضخیمی دارند و به صورت یک توده در داخل سینه احساس می‌شوند؛ کیست‌های کمپلکس و کمپلیکه همیشه خطرناک نبوده ولی چندان هم بی‌خطر نیستند و لازم است که به سرعت پیگیری شده و روش‌های تصویربرداری و نمونه‌برداری تشخیص داده شده و مراحل درمان آن به سرعت آغاز شود.

روش های تشخیص کیست پستان

جهت تشخیص کیست پستان راه‌های مختلفی وجود دارد و معمولاً زمانی که فرد علائم کیست سینه شامل: تغییراتی در فرم، اندازه سینه و نواحی زیر بغل مشاهده کرد و یا احساس درد و ناراحتی داشت به متخصص بیماری‌های سینه مراجعه می‌کند و بعد از معاینه پزشک، جهت اطمینان بیشتر روش‌های تشخیصی مانند تصویربرداری به روش ماموگرافی و سونوگرافی پستان و همچنین نمونه‌برداری از کیست‌ها انجام می‌شود. در بررسی و شناسایی کیست، متخصص پستان دو فاکتور مهم را مورد توجه قرار خواهد داد:

• محل کیست: کیست پستان ممکن است در یک سینه و یا هر دو طرف ایجاد شود.
• اندازه کیست: اندازه و سایز کیست تشکیل شده در پستان نیز متفاوت است.
• تعداد کیست: کیست پستان ممکن است بیشتر از یک عدد باشد.

بیشتر بخوانید: کیست سینه در بارداری

برای درمان کیست سینه چه باید کرد؟

همانطور که پیش‌تر ذکر شد، در صورتی که کیست‌ها خوش خیم باشند، معمولاً نیاز به اقدام خاصی نبوده و خود به خود کیست‌ها از بین خواهند رفت؛ از طرفی دیگر اگر نوع کیست‌ها بدخیم بوده و در واقع پیش سرطانی باشند، ممکن است لازم باشد از طریق جراحی این توده‌ها را از سینه خارج نمود.

اگر درباره کیست سینه نگرانی دارید حتماً ویدئو زیر را مشاهده کنید:

چه زمانی برای کیست پستان باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر بافت سینه های خود ا در وضعیت سلامت کامل لمس کنید، متوجه خواهید شد که سینه ها به طور طبیعی بافتی گره دار و نامسطح دارند. اما اگر متوجه وجود توده ای شدید که در سینه ثابت است و پس از دو دوره قاعدگی یا بیشتر از آن نیز، همچنان وجود دارد، لازم است به متخصص پستان مراجعه کنید.

مورد بعدی، بروز هرگونه تغییر در رنگ یا بافت پوست پستان است.در صورت مشاهده ی این علائم نیز حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.

آیا کیست سینه یک بیماری ارثی است؟

کیست سینه معمولاً به عنوان یک بیماری ارثی شناخته نمی‌شود، اما عوامل ژنتیکی می‌توانند در بروز آن تأثیرگذار باشند. اگر در خانواده فرد، مادر یا خواهر مبتلا به کیست پستان بوده‌اند، احتمال بروز آن در فرد کمی بیشتر است. با این حال، کیست سینه به طور کلی به عنوان یک تغییر طبیعی در پستان‌ها و به ویژه تحت تأثیر تغییرات هورمونی در طول زندگی یک زن شناخته می‌شود.

برخی عوامل مانند تغییرات هورمونی، بلوغ زودرس، یا درمان‌های هورمونی ممکن است خطر بروز کیست سینه را افزایش دهند، اما این بیماری بیشتر تحت تأثیر محیط و عوامل هورمونی قرار دارد تا ارث. در مجموع، هرچند ژنتیک ممکن است نقشی داشته باشد، کیست سینه به خودی خود یک بیماری ارثی نیست.

آیا كيست سينه درد دارد؟

بله، کیست پستان ممکن است با درد یا حساسیت همراه باشد، به ویژه در زمان‌هایی از چرخه قاعدگی که هورمون‌ها تغییر می‌کنند. این درد معمولاً در ناحیه‌ای که کیست وجود دارد، احساس می‌شود و می‌تواند به صورت یک درد خفیف یا احساس سنگینی در سینه باشد.

در برخی موارد، کیست‌ها به قدری بزرگ می‌شوند که ممکن است باعث درد شدیدتر یا ناراحتی شوند. با این حال، بسیاری از کیست‌ها بدون درد هستند و فقط در صورت لمس یا معاینه مشخص می‌شوند. در صورتی که درد کیست سینه مداوم یا شدید باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت آن بررسی شود.

سخن پایانی

در نهایت، کیست پستان یکی از مشکلات شایع و عمدتاً بی‌خطر در میان زنان است که معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی و رشد غیرطبیعی غدد پستان ایجاد می‌شود. آگاهی از علائم و نشانه‌های آن می‌تواند به تشخیص زودهنگام و کاهش نگرانی‌ها کمک کند.

اگرچه کیست‌ ها اکثرا خوش‌خیم هستند، اما شناخت دقیق تغییرات در بدن و پیگیری معاینات منظم برای تشخیص بهتر هرگونه توده غیرمعمول، امری ضروری است. در صورت مشاهده هرگونه تغییر یا علائم نگران‌کننده، مشاوره با پزشک می‌تواند از ایجاد مشکلات بزرگتر جلوگیری کند و اطمینان حاصل شود که سلامت پستان‌ها در وضعیت خوبی قرار دارد