عود سرطان سینه ممکن است ماهها یا سالها پس از درمان اولیه شما رخ دهد. اگرچه درمان اولیه با هدف از بین بردن تمام سلولهای سرطانی است، ممکن است تعداد کمی از درمان طفره رفته و زنده بمانند. این سلولهای سرطانی شناسایی نشده تکثیر میشوند و تبدیل به سرطان سینه عودکننده میشوند.
سرطان ممکن است در همان محل سرطان اصلی عود کند یا ممکن است به سایر نقاط بدن شما سرایت کند. در ادامه با ما همراه باشید تا درباره عود سرطان پستان بیشتر صحبت کنیم.
انواع عود سرطان سینه چیست؟
نوع عود سرطان سینه بستگی به محلی بازگشت سرطان پستان دارد که در ادامه انواع آن را بیشتر توضیح میدهیم:
⏮ عود سرطان سینه موضعی
سرطان در همان ناحیه سینه به عنوان تومور اصلی برمی گردد.
⏮ عود سرطان سینه منطقه ای
سرطان در نزدیکی تومور اصلی، در غدد لنفاوی زیر بغل (گرههای لنفاوی زیر بغل) یا در ناحیه استخوان ترقوه یا اطراف آن باز می گردد.
⏮ عود سرطان سینه دوردست (متاستاتیک)
سرطان سینه دوردست از تومور اصلی به ریهها، استخوانها، مغز یا سایر قسمتهای بدن شما گسترش مییابد. این سرطان متاستاتیک سینه است که اغلب به عنوان سرطان سینه مرحله ۴ شناخته میشود.
بیشتر بخوانید: درمان سرطان سینه
چه عواملی باعث عود سرطان سینه میشوند؟
عود سرطان سینه زمانی اتفاق میافتد که درمان تمام سلولهای سرطانی سینه شما را از بین نبرد. درمان سرطان سینه مؤثر است، اما سلولهای سرطان سینه میتوانند مشکل ساز باشند.
درمان میتواند تومورهای سرطان سینه را تا حدی کوچک کند که آزمایشها سلولهای سرطانی ضعیف را تشخیص ندهند. اما سلولها هنوز وجود دارند و با گذشت زمان، میتوانند قویتر برگردند، شروع به رشد کنند و تومور ایجاد کنند.
جراحی برای برداشتن تومور همیشه ۱۰۰٪ موثر نیست. قبل از جراحی، سلولهای سرطانی ممکن است از سینه به غدد لنفاوی مجاور، بافت یا به جریان خون شما حرکت کنند.
عوامل خطر عود سرطان سینه چیست؟
هر فردی با تشخیص سرطان سینه ممکن است عود کند. خطر عود سرطان سینه به عوامل مختلفی بستگی دارد:
🔵 سن
زنان و افرادی که در بدو تولد (AFAB) به سرطان پستان مبتلا میشوند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه هستند.
🔵 مرحله
پزشکان از سیستمهای مرحلهبندی سرطان برای ایجاد برنامههای درمانی هنگامی که افراد برای اولین بار سرطان سینه تشخیص داده میشوند، استفاده میکنند.
ارتباطی بین مرحله سرطان در اولین تشخیص و خطر عود سرطان سینه وجود دارد. به عنوان مثال، افراد مبتلا به سرطان پستان مرحله III نسبت به افراد مبتلا به سرطان پستان مرحله I یا II بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پستان عودکننده هستند.
🔵 نوع
درمان سرطانهای تهاجمی مانند سرطان سینه التهابی و سرطان سینه منفی سهگانه سختتر است. احتمال بازگشت و گسترش آنها بیشتر است.
علائم عود سرطان سینه چیست؟
علائم و نشانههای سرطان سینه عودکننده بسته به محل بازگشت سرطان متفاوت است.
عود موضعی
در عود موضعی، سرطان در همان ناحیه سرطان اصلی شما دوباره ظاهر میشود.
اگر تحت عمل لامپکتومی قرار گرفته باشید، سرطان ممکن است در بافت باقیمانده سینه عود کند. اگر تحت عمل ماستکتومی قرار گرفتهاید، سرطان ممکن است در بافتی که دیواره قفسه سینه را میپوشاند یا در پوست عود کند.
علائم و نشانههای عود سرطان پستان موضعی در همان سینه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
◀ یک توده جدید در سینه
◀ تغییرات در پوست سینه
◀ التهاب پوست
◀ ترشح از نوک پستان
عود منطقهای
عود منطقهای سرطان پستان به این معنی است که سرطان در غدد لنفاوی مجاور عود کرده است.
علائم و نشانههای عود منطقهای ممکن است شامل یک توده یا تورم در غدد لنفاوی واقع شده باشد:
◀ زیر بغل
◀ نزدیک استخوان ترقوه
◀ در شیار بالای استخوان ترقوه
◀ گردن
عود دوردست
عود متاستاتیک به این معنی است که سرطان به قسمتهای دوردست بدن، معمولاً استخوانها، کبد و ریهها رفته است.
علائم و نشانههای آن عبارتند از:
◀ درد مداوم، مانند درد قفسه سینه، کمر یا لگن
◀ سرفههای مداوم
◀ دشواری در تنفس
◀ از دست دادن اشتها
◀ کاهش وزن
◀ سردردهای شدید
◀ تشنج
زمان مراجعه به پزشک هنگام مشاهده نشانههای عود سرطان سینه کی است؟
پس از پایان درمان سرطان، پزشک احتمالاً برنامهای از معاینات بعدی را برای شما در نظر می گیرد. در طول معاینات بعدی، پزشک شما علائم یا نشانههای عود سرطان را بررسی میکند.
همچنین میتوانید هر گونه علائم جدید را به پزشک خود گزارش دهید. در صورت مشاهده هرگونه نشانههای مداوم که شما را نگران میکند، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید.
عود سرطان سینه چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک شما برای تشخیص عود سرطان پستان برخی از آزمایشهایی را که در اولین تشخیص سرطان سینه انجام دادهاید، انجام میدهد:
- ماموگرافی
- ام آر آی
- سی تی اسکن
- آزمایش خون
- بیوپسی
عود سرطان سینه در کدام نوع آن بیشتر است؟
به گفته انجمن سرطان آمریکا، سرطان التهابی پستان (IBC) و سرطان پستان سهگانه منفی (TNBC) نسبت به سایر انواع و زیرگروههای سرطان سینه احتمال بازگشت بیشتری دارد.
درصد عود سرطان سینه چقدر است؟
تحقیقات نشان میدهد که حدود ۴۰ درصد از افرادی که در مراحل اولیه سرطان سینه سهگانه منفی تشخیص داده میشوند، احتمال عود دارند و تا ۵۰ درصد از افرادی که سرطان التهابی سینه تشخیص داده شده است، نیز احتمال عود دارند.
چگونه از عود سرطان سینه با استروژن مثبت جلوگیری میکنید؟
پزشکان اغلب تاموکسیفن را برای کاهش شانس عود سرطان پستان در زنانی که برای سرطان در مراحل اولیه با گیرنده هورمونی مثبت درمان شدهاند، تجویز میکنند.
مطالعات نشان میدهد که ممکن است احتمال ابتلای مجدد به سرطان را تا حدود ۴۰ درصد کاهش دهد.
آیا استرس میتواند باعث عود سرطان سینه شود؟
اگرچه مشخص نیست که آیا استرس باعث عود سرطان سینه است یا خیر، به نظر میرسد که استرس میتواند بر افرادی که قبلاً سرطان داشتهاند تأثیر بگذارد. از دیدگاه بیولوژیکی، منطقی است که استرس میتواند سرطان سینه را به رشد یا گسترش تحریک کند.
روشهای بهبود عود سرطان سینه چیست؟
درمان بسته به محل سرطان عودکننده و درمانهای اولیه متفاوت است. مثلا اگر برای یک تومور موضعی یا منطقهای لامپکتومی انجام دادهاید، ممکن است پزشک شما ماستکتومی را برای برداشتن یک یا هر دو سینه و غدد لنفاوی مجاور توصیه کند. در این مورد با پزشک خود صحبت کنید.
اگر ماستکتومی انجام دادهاید، درمان ممکن است شامل جراحی برای برداشتن تومور اضافی و به دنبال آن پرتودرمانی باشد.
درمانهای دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- هورمون درمانی
- شیمی درمانی
- ایمونوتراپی
- درمان هدفمند
نتیجهگیری
عود سرطان سینه اشاره به بازگشت یا بروز مجدد سرطان مدتی پس از درمان موفق است. این اتفاق ممکن است چند سال پس از درمان اولیه رخ دهد. عود سرطان سینه ممکن است به محل اصلی تومور یا به سایر مناطق بدن گسترش یابد.
در این مقاله تلاش کردیم درباره عود سرطان پستان به طور مفصل صحبت کنیم. برای پیشگیری یا کاهش خطر عود سرطان سینه، مراجعات منظم به پزشک، سبک زندگی سالم با تغذیه مناسب و ورزش و دنبال کردن دستورات پزشک برای درمان و پیگیری منظم از اهمیت بسیاری برخوردارند.