ترموگرافی سینه یک روش غیرتهاجمی و بی‌خطر است که به تشخیص زودهنگام تغییرات حرارتی در بافت‌های سینه کمک می‌کند. این روش بر مبنای اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل الگوهای حرارتی سطح سینه، با استفاده از دوربین‌های مادون قرمز عمل می‌کند.
با توجه به اینکه سلول‌های سرطانی معمولاً در مقایسه با بافت‌های سالم گرمای بیشتری تولید می‌کنند، ترموگرافی قادر است نواحی با حرارت غیرعادی را که می‌تواند نشانه‌ای از وجود توده‌های سرطانی یا تغییرات پیش‌سرطانی باشد، شناسایی کند. در این مقاله به بررسی ترموگرافی پستان و هر آنچه نیاز است درباره آن بدانید، می‌پردازیم.
ترموگرافی سینه چیست و چگونه کار می‌کند؟
ترموگرافی سینه یک روش تصویربرداری غیرتهاجمی است که با استفاده از دوربین‌های حساس به مادون قرمز، تغییرات حرارتی در سطح پوست سینه را اندازه‌گیری می‌کند. این روش بر این اصل استوار است که سلول‌های سرطانی به دلیل فعالیت متابولیک بالاتر، گرمای بیشتری نسبت به بافت‌های سالم تولید می‌کنند.
در نتیجه، ترموگرافی می‌تواند تفاوت‌های حرارتی را که نشان‌دهنده‌ی تغییرات غیرعادی در بافت سینه هستند، شناسایی کند. این تصاویر حرارتی به پزشکان کمک می‌کنند تا نواحی با گرمای غیرمعمول را که ممکن است نشان‌دهنده توده‌های سرطانی یا تغییرات پیش‌سرطانی باشد، تشخیص دهند.
چه کسانی برای انجام ترموگرافی سینه مناسب هستند؟
ترموگرافی سینه می‌تواند برای طیف وسیعی از افراد مناسب باشد، به ویژه:
– زنان در هر سنی که به دنبال روش‌های غیرتهاجمی و بدون اشعه برای بررسی سلامت سینه خود هستند.
– افرادی که به دلیل تراکم بالای بافت سینه، نتایج ماموگرافی دقیق‌تری نمی‌گیرند.
– زنانی که به دلایل ژنتیکی یا سابقه خانوادگی در معرض خطر بالای سرطان پستان قرار دارند.
– بیمارانی که نمی‌توانند یا نمی‌خواهند ماموگرافی انجام دهند.
– افرادی که به دنبال روش‌های تکمیلی برای ارزیابی سلامت سینه خود در کنار سایر روش‌های تصویربرداری هستند.
مراحل انجام ترموگرافی سینه
برای انجام ترموگرافی، مراحل زیر طی می‌شوند:
◀ بیمار وارد اتاق مخصوص ترموگرافی می‌شود که معمولاً دارای دمای ثابت و محیطی خنثی از نظر حرارتی است. برای دقت بیشتر، لازم است بیمار به مدت 10 تا 15 دقیقه در این محیط بماند تا بدن به دمای اتاق عادت کند و عوامل محیطی نتایج را تحت تأثیر قرار ندهند. در این مدت، بیمار باید بالاتنه خود را برهنه کند و جواهرات یا زیورآلات فلزی را نیز از بدن خود دور کند.
◀ بیمار معمولاً روی یک صندلی می‌نشیند یا در حالت ایستاده قرار می‌گیرد. به بیمار توصیه می‌شود که دستان خود را روی سر یا پشت گردن قرار دهد تا سینه‌ها در معرض دوربین حرارتی قرار گیرند. این حالت به ثبت بهتر تصاویر حرارتی از ناحیه سینه کمک می‌کند.
◀ تکنسین یا پزشک متخصص با استفاده از دوربین مادون قرمز، از زوایای مختلف، تصاویر حرارتی سینه‌ها را ثبت می‌کند. این دوربین‌ها الگوهای حرارتی تولید شده توسط بدن را اندازه‌گیری می‌کنند و نقشه‌های حرارتی دقیقی از سینه‌ها به دست می‌آورند.
تصاویر به‌دست‌آمده نشان‌دهنده توزیع حرارت در سطح پوست هستند. هر گونه ناهنجاری حرارتی که می‌تواند نشان‌دهنده فعالیت غیرعادی سلولی باشد، در این تصاویر مشخص خواهد شد.
◀ تصاویر حرارتی توسط نرم‌افزارهای خاصی پردازش می‌شوند و سپس توسط یک پزشک یا متخصص تفسیر می‌شوند. متخصص به دنبال الگوهای غیرعادی حرارتی، مانند نقاط با حرارت بالاتر از نواحی اطراف، خواهد بود. این نقاط می‌توانند نشان‌دهنده وجود توده‌های سرطانی یا تغییرات پیش‌سرطانی باشند.
همچنین ممکن است از رنگ‌های مختلف برای نشان دادن اختلافات حرارتی استفاده شود؛ برای مثال، نقاط گرم‌تر ممکن است به رنگ قرمز یا نارنجی و نقاط سردتر به رنگ آبی یا سبز نمایش داده شوند.
◀ پزشک بر اساس نتایج به دست آمده از تصاویر ترموگرافی و در صورت نیاز، نتایج را با سایر روش‌های تصویربرداری مقایسه می‌کند. اگر ناهنجاری حرارتی مشاهده شود، ممکن است پزشک آزمایش‌های تکمیلی دیگری را برای بیمار تجویز کند، مانند سونوگرافی پستان، بیوپسی پستان یا MRI، تا تشخیص دقیق‌تری حاصل شود.
مزایای استفاده از ترموگرافی سینه چیست؟
ترموگرافی سینه دارای مزایای متعددی است که شامل:
1. غیرتهاجمی بودن
ترموگرافی نیازی به تماس مستقیم یا فشرده‌سازی سینه ندارد و هیچ‌گونه برش یا تزریق لازم نیست.
2. بدون اشعه
این روش هیچ گونه اشعه‌ای ندارد و برای افرادی که نمی‌خواهند در معرض اشعه قرار گیرند، مناسب است.
3. تشخیص زودهنگام
می‌تواند تغییرات حرارتی را که ممکن است نشان‌دهنده وجود توده‌های کوچک یا مراحل اولیه سرطان باشند، قبل از ظاهر شدن در مامو تشخیص دهد.
4. ایمن برای استفاده مکرر
می‌توان از این روش به طور مکرر بدون نگرانی از خطرات اشعه استفاده کرد.
5. مناسب برای افراد با سینه‌های متراکم
در زنانی که سینه‌های متراکم دارند، دقت ماموگرافی ممکن است کمتر باشد، در حالی که ترموگرافی همچنان می‌تواند تغییرات حرارتی را شناسایی کند.
بیشتر بخوانید: درمان سرطان سینه
محدودیت‌های ترموگرافی پستان چیست؟
اگرچه ترموگرافی سینه به عنوان یک ابزار مفید در تشخیص زودهنگام سرطان مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما محدودیت‌هایی نیز دارد:
- ترموگرافی ممکن است در شناسایی توده‌های بسیار کوچک یا تغییرات نامشهود که هنوز حرارت زیادی تولید نکرده‌اند، کمتر دقیق باشد.
- گاهی اوقات ممکن است نتایج ترموگرافی نشان‌دهنده تغییرات حرارتی باشد که ناشی از شرایط غیرسرطانی مانند التهاب یا عفونت است.
- تصاویر حرارتی باید توسط پزشکان متخصص تفسیر شوند، زیرا تفاوت‌های حرارتی ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود.
- ترموگرافی نباید به‌طور کامل جایگزین سایر روش‌های تصویربرداری شود و بیشتر به عنوان یک ابزار تکمیلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آیا ترموگرافی پستان برای تشخیص تمامی انواع سرطان مناسب است؟
ترموگرافی می‌تواند تغییرات حرارتی را که ناشی از رشد سلول‌های سرطانی است، شناسایی کند، اما برای تشخیص تمامی انواع سرطان به تنهایی کافی نیست.
برخی از سرطان‌ها ممکن است تغییرات حرارتی قابل‌توجهی ایجاد نکنند، به ویژه در مراحل اولیه. به علاوه، ترموگرافی نمی‌تواند محل دقیق تومور را نشان دهد یا تفاوت بین انواع مختلف سرطان را تشخیص دهد. به همین دلیل، این روش اغلب به عنوان یک ابزار تکمیلی در کنار روش‌های دیگر برای تشخیص سرطان سینه استفاده می‌شود.
چه توصیه‌هایی برای آمادگی قبل از انجام ترموگرافی سینه وجود دارد؟
برای به دست آوردن نتایج دقیق‌تر از ترموگرافی سینه، رعایت برخی نکات پیش از انجام آن ضروری است:
- از ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از ترموگرافی از استفاده از لوسیون‌ها، کرم‌ها، عطرها، یا دئودورانت‌ها بر روی ناحیه سینه خودداری کنید.
- از فعالیت‌های بدنی شدید و دوش آب گرم یا سرد برای حداقل ۴ ساعت قبل از آزمایش پرهیز کنید.
- از مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار یا الکل برای چند ساعت قبل از آزمایش خودداری کنید.
- اطمینان حاصل کنید که در محیطی با دمای مناسب قرار دارید و بدن شما به دمای اتاق عادت کرده است.
- در صورت بارداری، شیردهی یا وجود هر گونه مشکل پزشکی خاص، به پزشک خود اطلاع دهید.
نتیجه‌گیری
در نتیجه، ترموگرافی سینه به عنوان یک روش غیرتهاجمی و بدون اشعه برای بررسی تغییرات دمایی در بافت‌های سینه، به ویژه در تشخیص زودهنگام مشکلات پستان، به عنوان یک ابزار مکمل ارزشمند شناخته می‌شود. این تکنیک می‌تواند به شناسایی نواحی غیرعادی و تغییرات دما که ممکن است نشان‌دهنده وجود عفونت‌ها، التهاب‌ها، یا حتی خطرات بالقوه‌ای مانند سرطان باشد، کمک کند.
با این حال، ترموگرافی سینه نباید به‌تنهایی به عنوان یک ابزار تشخیصی اصلی در نظر گرفته شود و باید به‌عنوان بخشی از یک برنامه جامع تشخیصی و سایر آزمایش‌های بالینی است، مورد استفاده قرار گیرد. ترکیب اطلاعات حاصل از ترموگرافی با سایر روش‌های تصویربرداری و ارزیابی‌های پزشکی می‌تواند به بهبود دقت تشخیص و مدیریت بهینه سلامت پستان کمک کند.
